Marketplace Lending, ‘de duivel zit in de details’
De laatste vijf jaar heeft Marketplace Lending (‘MPL’), het (uit)lenen van geld via online kredietplatformen, de wind stevig in de zeilen gehad. Na de kredietcrisis werd het moeilijker voor particulieren en kleine bedrijven geld te lenen en tevens nam de rente op spaarproducten en obligaties drastisch af. Een vruchtbare voedingsbodem voor kredietplatformen die een efficiënt alternatief voor banken zijn en beleggers een interessante beleggingsmogelijkheid bieden.
Eerder dit jaar stokte deze adembenemende expansie als gevolg van een verslechtering van de rendementen en ‘corporate governance’ problemen bij het grootste platform, Lending Club. Dit laatste beschouwen wij meer als een kinderziekte (zie update Market Place Turbulence, mei 2016) maar de echte duivel zit in de rendementsdetails. Onstuimige groei in kredietverlening brengt veelal minder kredietdiscipline met zich mee en dat bleek ook het geval met MPL.
De sterk toenemende concurrentie veroorzaakte renteverlagingen en verhoogde de kredietcapaciteit dusdanig snel dat risicomodellen deze niet konden bijbenen. Wanbetalingen namen toe gedurende een relatief sterk moment in de kredietcyclus. MPL kwam als fenomeen weer terug op aarde.
Wij zijn overtuigd van de toegevoegde waarde van deze relatief jonge beleggingscategorie maar te weinig platformen én beleggers hebben oog voor de kern van de bestaansgrond op lange termijn – ontwikkeling van begrip over de risico’s die gekoppeld zijn aan het verschaffen van online krediet. Zowel beleggers als platformen zullen hieraan meer aandacht moeten besteden voordat de beleggingscategorie zich verder kan ontwikkelen.
Een belegging in kredieten via online kredietplatformen wordt als elke andere behandeld, anders gezegd, bij een gegeven rendement hoort een bepaald risico. De karakteristieken zijn aantrekkelijk, de leningen hebben een hoge coupon en een korte looptijd, maar zijn natuurlijk niet zonder risico. Het risico op wanbetaling is niet makkelijk in te schatten gegeven de relatief jonge databestanden en dat maakt de kans op meer variabele uitkomsten groter. Wat gebeurt er met leningen als werkloosheid toeneemt, economische stress toeneemt? Onderzoek is van belang omdat beleggers willen inschatten op welke momenten, in welke omgeving en in welke mate negatieve rendementen kunnen plaatsvinden.
Analytische middelen zullen moeten worden ontwikkeld om leningen van verschillende platformen te kunnen vergelijken. De inschattingen van de platformen zelf alleen zijn niet onafhankelijk genoeg om op te kunnen vertrouwen, deze hebben in veel gevallen de tendens om rendementen te overschatten en risico’s te onderschatten. Dit is zeker het geval bij leningen van kredietnemers die traditioneel geen toegang hadden tot banken. Leningen met een betere kredietkwaliteit zijn qua risico beter in te schatten omdat gebruik kan worden gemaakt van traditionele consumentenkredietdata.
De rol die platformen innemen, moet voor beleggers duidelijk zijn. De meeste platformen houden de leningen niet op hun eigen balans en hun verdienmodellen leunen sterk op het afsluiten van de kredieten waarna deze vervolgens verkocht worden. Dit levert spanning op tussen beleggers en platformen.
De platformen zijn meer gericht op de hoeveelheid afgezette leningen en minder op het eindrendement van de lening. Sommige platformen hebben evenwichtigere verdienmodellen tussen beide factoren maar er bestaat een kans op een inherent conflict; de fiduciaire rol voor de aandeelhouders van het platform en voor de beleggers in de leningen van het platform zijn niet eenvoudig te verenigen. Dit is met name het geval indien een platform beleggingsfondsen opzet voor beleggers die exclusief leningen kopen van hun platform.
Ondanks de recente perikelen rondom MPL heeft deze innovatieve financiële industrie een positieve bijdrage geleverd door het kredietproces efficiënter en goedkoper beschikbaar te maken voor kredietnemers. Door de geavanceerde kwantitatieve technieken kan MPL meer diverse groepen bereiken dan traditionele kredietverstrekkers. Indien de groei van de categorie verder kan worden doorgezet door verbeterde risicomodellen en een duidelijke rolverdeling, zullen steeds meer beleggers de toegevoegde waarde zien van deze categorie.
Kredietverlening aan particulieren en kleinere bedrijven heeft zijn uitdagingen en wanbetalingen zijn daar onderdeel van. Inzicht in deze risico’s zijn van groot belang om de beleggingscategorie als bouwblok in een portefeuille te kunnen gebruiken, maar ook een duidelijkere rol van het platform is belangrijk. Het is namelijk lastig twee belangen te dienen; die van kredietverlener en fiduciair beheerder. De MPL gemeenschap dient aan deze twee zaken prioriteit te geven omdat deze het vertrouwen van beleggers in deze categorie zal laten groeien.
Beleggingen
HJCO belegt op dit moment uitsluitend in leningen van kredietwaardige particulieren, zogenaamde prime consumer loans zonder gebruik te maken van vreemd vermogen. Wij beleggen niet in leningen aan kredietnemers die bijna (‘near prime’) of niet kredietwaardig (‘sub prime’) zijn. Deze aanpak is minder kwetsbaar voor economische cycli en verantwoord naar kredietnemers.
Graag voorzien we u van meer informatie: info@hjco.nl of 010-205 12 60.